مقالات

بلاتكليفي بازار ارز و سكه


09/03/1391 اقتصاد ایران

بازار سكه و ارز مدت‌هاست كه روي ثبات نديده و در واقع از بهار ۹۰ كه اولين موج به بازار سكه رسيد و از آنجا به چهارراه استانبول رفت تا همين امروز هر چند روز يك‌بار يا هر روز چندبار يك زلزله خبري هر دو بازار را لرزانده و قيمت‌ها را تكان داده است.

 اين نوسان‌ها تا زمستان پارسال رو به صعود داشت و با هر تكاني قيمت‌ها اوج مي‌گرفتند اما از روزي كه بانك مركزي تغيير رويه داد و از در قهر با صراف‌ها و اهالي بازار سكه وارد شد و حتي به نيروي انتظامي و برخورد قانوني متوسل شد حركت نرخ‌ها هيچ روند مشخصي ندارد هرچند كه در مجموع سير نزولي داشته است. به عبارت ديگر هيچ‌كس نمي‌تواند هر دو بازار پر رونق ۹۰ و متلاطم ۹۱ را حتي براي چند دقيقه بعد پيش‌بيني كند. در اين ميان اختلاف‌نظرها هم ميان متوليان بازار و اهالي آن بيشتر از هميشه به چشم مي‌آيد؛ از رييس هيات دولت و شخص رييس‌جمهور كه معتقد است ارزش واقعي هر دلار كمتر از هزار تومان است تا رييس‌كل بانك مركزي كه معتقد است گراني دلار عجيب نيست و البته رييس اتحاديه كشوري طلا و جواهر كه تاكيد دارد امكان پيش‌بيني قيمت‌ها حتي براي چند دقيقه بعد هم وجود ندارد. اين نظرات گاه آنچنان متفاوت و حتي ضدونقيض است كه هيچ راهي براي مشتريان جز ابهام و نگراني باقي نمي‌گذارد، به همين علت هم اصلا عجيب نيست كه بازار و قيمت‌ها هر روز يك ساز و هرازگاهي ساز ناكوك مي‌زند. در هفته‌هاي اخير هم همه چيز حول محور وضعيت قيمت‌هاي جهاني و البته مذاكرات ايران با ۵+۱ مي‌گردد. از چند روز مانده به نشست استانبول قيمت‌ها روي مدار تزلزل حركت مي‌كردند. اولين خبرها كه از تركيه مخابره شد اما حكايت از تفاهم اوليه بود و به اين ترتيب دلار به مدار هزار و ۵۰۰ تومان رسيد و سكه به كانال نيم‌ميليون تومان سقوط كرد اما موكول شدن مذاكرات به نشست مسكو و البته نزول قيمت جهاني طلا اين بار قيمت‌ها را بالا كشيد البته وزير اقتصاد اين دو موضوع را غيرمرتبط مي‌داند.

وزير اقتصاد: مذاكرات بغداد تاثيري در بازار ارز نداشت

«شمس‌الدين حسيني» وزير امور اقتصاد و دارايي ديروز تاثير نتايج مذاكرات بغداد بر بازار به‌خصوص بازار ارز را تكذيب كرد و گفت: ثبات در بازار ارز داخلي از سال گذشته تاكنون مسجل شده است! به گفته حسيني بازار ارز از سال گذشته با اتخاذ تدابير لازم از سوي دولت روند با ثباتي داشته و تاكنون نيز اين روند ادامه دارد. وي تاكيد كرد: آنچه مسجل است، حمايت دولت از توليد‌كنندگان و فعاليت‌هاي مولد اقتصادي بوده كه از سال گذشته با ارايه ارز مورد نياز به اين‌گونه فعاليت‌ها از هرگونه التهاب در بازار ارز جلوگيري كرده است.

وزير اقتصاد درخصوص آينده بازار ارز و سكه هم پيش‌بيني كرد: بازار ارز و سكه در حال حاضر با مديريت شناور كنترل شده و همين روند نيز ادامه خواهد داشت. به گفته او تعديل نرخ ارز و ثبات در اين حوزه از اهداف دولت است در نتيجه با اتخاذ تدابير لازم درخصوص بازار ارز و شناور كردن نرخ ارز از چندگانگي نرخ آن و تكرار وقايع سال گذشته جلو‌گيري خواهد شد. اما در شرايطي كه وزير اقتصاد و سخنگوي اقتصادي دولت بر ثبات يكساله بازار اصرار دارد رييس‌كل بانك مركزي نه تنها اين بي‌ثباتي را تاييد كرد بلكه دلايل بي‌ثابتي نرخ ارز را هم توضيح داد و گفت: قيمت كدام كالا ظرف پنج سال گذشته پايين آمده يا ثابت مانده كه بخواهيم نرخ دلار يك‌هزار تا يك‌هزار و 50 تومان باشد؟ كدام كالا ارزان شده كه دلار ارزان شود؟

از سوي ديگر، رييس بانك مركزي در بررسي دلايل بي‌ثباتي نرخ ارز گفت: «كدام كالا ظرف پنج سال گذشته قيمت آن پايين آمده يا ثابت مانده كه بخواهيم نرخ دلار، ‌هزار تا‌هزار و 50 تومان باشد.» «محمود بهمني» تاكيد كرد: نبايد اين انتظار را داشته باشيم كه نرخ دلار پايين بماند، در حالي كه قيمت نفت حدود 20‌درصد افزايش يافته و از حدود 98 دلار به 120دلار رسيده است. به گفته او افزايش قيمت نفت، سبب شده تا 1/5‌ درصد توليد ناخالص داخلي در دنيا كاهش يابد. بهمني با بيان آن كه، زماني كه قيمت نفت رشد مي‌يابد چگونه بايد انتظار داشت كه قيمت توليدات صنعتي در دنيا كاهش يابد، اظهار داشت: تورم خارجي، هدفمند كردن يارانه‌ها و تورم داخلي نيز در تعيين قيمت‌ها تاثيرگذار است. وي با طرح اين پرسش كه بايد در نظر گرفت، هدفمند كردن يارانه‌ها در يك يا چند مرحله اجرا مي‌شود؟ با اشاره به واردات 600 تن طلا در چند سال گذشته به كشور، افزود: با تمهيدات انجام شده در مدت كوتاهي توانستيم 57‌هزار‌ميليارد ريال نقدينگي را جمع‌آوري كنيم، البته بانك مركزي با ارايه ابزارها از ضرر ثبت‌نام‌كنندگان جلوگيري كرد. بهمني ادامه داد: اگر 9‌ميليون و 600‌هزار سكه توسط بانك مركزي ثبت‌نام و بخشي از آن وارد بازار نمي‌شد، انتظارات تورمي باعث افزايش قيمت‌ها مي‌شد و البته مسايل جهاني نيز به كاهش قيمت‌ها كمك كرد تا از پس تصميمات اقتصاد بر بياييم.

بازار راه خود را مي‌رود

البته در همين شرايطي كه حتي مديران هم ساز خود را مي‌زنند بازار براساس استنباط‌هاي معامله گرانش و البته اثرات سياست‌هاي متولي، راه خود را مي‌رود. بعد از نشست بغداد قيمت‌ها در بازار ارز و سكه به شدت افزايش يافت. به اين ترتيب دلار به مدار هزار و ۷۰۰ تومان بازگشت و سكه هم وارد كانال ۷۰۰‌هزار تومان شد. اين روند از نظر بازاري‌ها غيرعادي به نظر مي‌رسد. به گفته قديمي‌هاي بازار چون خبر خاص و قطعي به بازار مخابره نشده و دست‌كم در مورد سكه، قيمت جهاني طلا رو به نزول هم داشت بنابراين پيش‌بيني مي‌شد با فروكش كردن تب و تاب اوليه، نرخ‌ها دست به اصلاح بزنند و عقب‌نشيني كنند. در نهايت هم همان‌طور شد كه انتظار مي‌رفت. ديروز در بازار آزاد هم سكه ارزان شد و هم دلار.

ارزاني ارزي

قيمت دلار كه تا هزار و ۷۹۰ تومان هم پيشروي كرده بود در آخرين ساعات معاملاتي ديروز هزار و ۷۲۰ تومان فروش مي‌رفت. هر پوند انگليس هم در اين روز دو‌هزار و ۷۳۰ تومان خريداري مي‌شد و دو‌هزار و ۷۴۰ تومان به فروش مي‌رسيد. يورو هم در هفتمين روز خرداد دو‌هزار و ۱۹۰ تومان ارزش داشت البته در زمان خريد. اين نزول در حالي صورت مي‌گيرد كه به تدريج فصل مسافرت‌هاي تابستاني از راه مي‌رسد و با آغاز سفرهاي برون‌مرزي مي‌توان منتظر افزايش قيمت‌ها بود اتفاقاتي كه تقريبا با نشست مسكو همزمان خواهد شد. البته در آستانه عيد نوروز هم اين پيش‌بيني وجود داشت كه سفرهاي خارجي نوروز موج جديدي از رشد قيمت را به راه خواهد انداخت اما بازار پارسال سنت‌شكني كرد و خبري از رشد قيمت‌ها نشد.

منبع : روزنامه شرق